Ίσως να μην υπάρχει τίποτα το οποίο συναντάμε συχνότερα στην ιστορία της ανθρωπότητας από τις τριάδες. Πράγματι, ο αριθμός τρία, είναι ένα νούμερο το οποίο συναντάμε ξανά και ξανά, τόσο στην θρησκεία όσο και στην επιστήμη.
Από την τριαδική υπόσταση του Θεού, στην τριαδική ανάλυση του ανθρώπινου ψυχισμού από τον Freud, αλλά και τον Rogers στη συνέχεια, βλέπουμε πάντοτε έναν «τρίτο» ο οποίος μπαίνει μέσα σε μια δυαδική σχέση για να καταλήξει να συμβολίζει τελικά την σοφία, την ισορροπία, το μέτρο. Δεν έχει μεγάλη σημασία εάν αυτός ο «τρίτος», είναι το «Άγιο Πνεύμα», το Φροϋδικό «Υπερεγώ», ή ο «ιδανικός εαυτός» του Rogers. Το θέμα είναι αυτή καθαυτή η ύπαρξή του, ο ρόλος του και οι λόγοι για τους οποίους αυτός ο «τρίτος» είναι απαραίτητος για την σταθεροποίηση μιας δυαδικής δομής.
Από την αρχαία τραγωδία, μέχρι και σήμερα η ανθρώπινη ζωή ήταν πάντοτε ένα δράμα αποτελούμενο από τρεις ρόλους. Σύμφωνα με τον Μπουκάι, ο Hegel ήταν αυτός που είχε υποστηρίξει, ότι και στις ανθρώπινες σχέσεις, ο τρίτος άνθρωπος παίζει καταλυτικό ρόλο.
Σύμφωνα με αυτή τη θεώρηση, ο σκοπός κάθε ανθρώπου είναι να καταφέρει να κάνει έναν άλλο άνθρωπο να τον θαυμάσει. Αυτή είναι και η κινητήρια δύναμη για την δημιουργία μίας σχέσης. Εμφανίζεται όμως το εξής πρόβλημα: Εγώ μπορεί να αγωνίζομαι με πάθος για να κερδίσω τον θαυμασμό κάποιου άλλου, αλλά αυτό θα έχει αξία μόνο μέχρι να τα καταφέρω. Από τη στιγμή που θα επιτύχω το στόχο μου, και θα καταφέρω ο άλλος να με θαυμάζει, ξαφνικά αυτός ο άλλος πέφτει στα μάτια μου. Δεν είναι πλέον ένας άνθρωπος, αλλά κάτι το δεδομένο για μένα, κάποιος ο οποίος έτσι κι αλλιώς με θαυμάζει, και ο θαυμασμός του προς το πρόσωπό μου, δεν μου προσφέρει πλέον τίποτα.
Προκειμένου να δοθεί μια λύση σε αυτό το παράδοξο, ο Hegel πρότεινε ότι πρέπει να μπει ένας τρίτος άνθρωπος στο παιχνίδι. Αυτός θα λειτουργήσει ως αυτόπτης μάρτυρας της όλης διαδικασίας. Είναι αυτός που θα με δει να κατακτώ τον θαυμασμό του άλλου. Επειδή αυτός ο τρίτος δεν θα βρίσκεται χαμηλότερα στα μάτια μου από εμένα, όπως ο άνθρωπος που κατάφερα να κάνω να με θαυμάσει, ο τρόπος με τον οποίο θα με βλέπει , θα μου προσφέρει τελικά την ικανοποίηση που ψάχνω.
Το τρίγωνο στην ψυχολογία
Περνώντας στον τομέα της ψυχολογίας και της συμβουλευτικής, τα τρίγωνα είναι μια έννοια την οποία θα συναντάμε πολύ συχνά μπροστά μας. Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες διαπροσωπικές σχέσεις περιλαμβάνουν τρίγωνα, και η αναγνώρισή τους είναι πολύ σημαντική, αφού αποτελεί ένα από τα πρώτα βήματα που θα οδηγήσουν στην βελτίωση των εν λόγω σχέσεων.
Μιλώντας για τρίγωνο στην ψυχολογία, εννοούμε την περίπτωση που σε μία σχέση ανάμεσα σε δύο ανθρώπους χρησιμοποιείται ένας τρίτος προκειμένου να λυθούν προβλήματα της σχέσης. Αυτό συνήθως γίνεται χωρίς να το γνωρίζει κανένας από τους συμμετέχοντες. Δεν περιλαμβάνει δηλαδή πρόθεση.
Ένα πολύ συνηθισμένο παράδειγμα τριγώνου, είναι σε μία σχέση ανάμεσα σε δύο γονείς, η οποία δεν πάει καλά. Προκειμένου να μπορέσει να κρατηθεί ζωντανή, οι γονείς μπορεί να χρησιμοποιούν το παιδί. Μπορεί να ενώνουν τις δυνάμεις τους για να «λύσουν» ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει το παιδί, το οποίο με τη σειρά του, να συνεχίζει να έχει αυτό το πρόβλημα έτσι ώστε οι γονείς να ασχολούνται με αυτό αντί να συγκρούονται μεταξύ τους (κοινώς να τραβάει τα πυρά). Σε κάποια άλλη περίπτωση, μπορεί κάθε φορά που η μητέρα τσακώνεται με τον πατέρα, να περνάει περισσότερο και ποιοτικότερο χρόνο με το παιδί, και έτσι ο πατέρας να νιώθει απομονωμένος και ανεπαρκής στο ρόλο του ως γονιός. Ή μπορεί ο πατέρας να κάνει το ίδιο πράγμα, κάνοντας τη μητέρα να νιώθει ανεπαρκής.
Η κατανόηση των τριγώνων, είναι ιδιαίτερα σημαντική σε περιπτώσεις που έρχεται στο γραφείο του θεραπευτή κάποιος ο οποίος αναφέρει πρόβλημα στην συντροφική του σχέση. Υπάρχει ο κίνδυνος, ο πελάτης να πιέσει τον σύμβουλο να πάρει κάποια θέση υπέρ ή εναντίον του και στη συνέχεια συζητώντας το με τον σύντροφό του, να στραφούν και οι δύο ενάντια στον θεραπευτή. Αυτό είναι μια τακτική που θα βοηθήσει το ζευγάρι να νιώσει καλύτερα, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο να απομακρυνθεί ο πελάτης από τη θεραπεία χωρίς να έχει ουσιαστικά αντιμετωπιστεί κανένα από τα προβλήματα με τα οποία ήρθε.
Αλλά και στην καθημερινή μας ζωή, το να κατανοήσουμε ποια τρίγωνα δημιουργούμε στις σχέσεις με τους αγαπημένους μας ανθρώπους καθώς και τον ρόλο που παίζουν αυτά, στην αλληλεπίδρασή μας με τους γύρω μας, αποτελεί ένα σημείο κλειδί για την βελτίωση των σχέσεών μας.