Ποιοι είναι οι συνηθέστεροι λόγοι που παρακινούν έναν άνθρωπο να ζητήσει την βοήθεια ενός ψυχοθεραπευτή;
Μπορεί να είναι πολλοί λόγοι. Για παράδειγμα η επιθυμία για αλλαγή, μεγάλη στεναχώρια, ανησυχία, απελπισία, φοβίες, προβλήματα στις σχέσεις του, αλλά και υπαρξιακά προβλήματα, όπως ο φόβος του θανάτου, η απουσία βαθύτερου νοήματος στη ζωή, αίσθημα εγκατάλειψης, και δυνατότητα να χτίσει κάποιος τη ζωή του ελεύθερα.
Θα μπορούσατε να περιγράψετε τη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον ψυχοθεραπευτή και τον ασθενή; Πρόκειται για μία σχέση εξάρτησης και εξουσίας;
Προτιμώ να πιστεύω ότι πρόκειται για μία γνήσια ανθρώπινη σχέση που δίνει στον ασθενή τη δυνατότητα να εξερευνήσει τον εαυτό του (της) να τον εξετάσει, να μάθει να συναναστρέφεται με τους άλλους πιο στενά και πιο ουσιαστικά, να μάθει να εμπιστεύεται και να μοιράζεται πράγματα που πριν ήταν αδιανόητο να μοιρασθεί.
Πιστεύετε ότι η ψυχοθεραπεία έχει τη δυνατότητα να αναλύσει το αίσθημα της αγάπης ή του έρωτα;
Υπάρχουν πολλά και διαφορετικά είδη αγάπης. Θεωρώ ότι η υψηλότερη μορφή είναι η αγάπη και η φροντίδα για την ύπαρξη και την ανάπτυξη του άλλου και σε αυτή την περίπτωση η ψυχοθεραπεία έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Άλλες περιπτώσεις αγάπης όπως ο κεραυνοβόλος έρωτας στηρίζονται σε ψευδαισθήσεις και χρειάζονται συγκεκριμένη εξέταση. Για τις περιπτώσεις αυτού του είδους μιλώ στο βιβλίο μου «Ο Δήμιος του Έρωτα».
Υπάρχει περίπτωση να δημιουργηθεί ερωτικό συναίσθημα ανάμεσα στον ψυχοθεραπευτή και τον ασθενή του; Ποιά είναι η ενδεδειγμένη συμπεριφορά σε μία τέτοια κατάσταση;
Στην ψυχοθεραπεία που γίνεται με σωστό τρόπο αναπτύσσεται ένα είδος αγάπης ανάμεσα στον ασθενή και τον θεραπευτή. Περιλαμβάνει την έννοια τους ενδιαφέροντος και της φροντίδας του ενός για τον άλλον και είναι ένα συναίσθημα που αναπτύσσεται αμφίδρομα. Όμως το συναίσθημα αυτό δεν περιλαμβάνει την σεξουαλική έλξη, η οποία όταν συμβεί να δημιουργηθεί σηματοδοτεί και το τέλος της θεραπείας, διότι αποβαίνει καταστροφική.
Πολλές ανακαλύψεις που άλλαξαν την ιστορία και την εξέλιξη της ανθρωπότητας έγιναν από ανθρώπους οι οποίοι σκεφτόταν με διαφορετικό τρόπο από την πλειοψηφία. Υπάρχει περίπτωση η ψυχοθεραπεία να μετατρέψει έναν ιδιοφυή άνθρωπο σε μετριότητα;
Δεν νομίζω ότι μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Προσωπικά δεν το έχω διαπιστώσει σε καμία περίπτωση. Ένας καλός ψυχοθεραπευτής βοηθά ένα πρόσωπο να εξερευνήσει τον εαυτό του και να αναπτύξει την προσωπική του δημιουργικότητα.
Θεωρείτε ότι οι φίλοι του ατόμου μπορούν να αντικαταστήσουν το ρόλο του ψυχοθεραπευτή;
Η ψυχοθεραπεία είναι ένα είδος πρόβας για την πραγματική ζωή. Τελικός στόχος της σωστής θεραπείας είναι να βοηθήσει το άτομο να δημιουργήσει εποικοδομητικές και ανθεκτικές στο χρόνο σχέσεις, πράγμα που αν συμβεί κάνει αυτομάτως την θεραπεία να μην είναι απαραίτητη. Από την προσωπική μου πείρα έχω διαπιστώσει πως είναι πολύ σπάνιο άνθρωποι με μεγάλο αριθμό στενών φίλων να έλθουν για ψυχοθεραπεία, εκτός και αν αντιμετωπίζουν μία απροσδόκητη κρίση.
Τα βιβλία σας έχουν γίνει best–seller στην Ελλάδα όπως και σε άλλες χώρες. Πού το αποδίδετε;
Είναι δύσκολο να δώσει κανείς μία εξήγηση. Πράγματι είναι πολύ δημοφιλή σε ορισμένες χώρες όπως είναι η Ελλάδα, η Τουρκία, το Ισραήλ, η Αργεντινή, η Γερμανία και η Μεγάλη Βρετανία, ενώ δεν ισχύει το ίδιο για κάποιες άλλες. Ο δικός μου στόχος ήταν να γράψω εκπαιδευτικά μυθιστορήματα με σκοπό να διδάξω τους νεαρούς ψυχοθεραπευτές μεταφέροντας κομμάτια από τη δική μου εμπειρία. Τελικά όμως επειδή αναφέρονται σε ανθρώπινα προβλήματα και είναι εκλαϊκευμένα, χωρίς τη χρήση σύνθετης ορολογίας, διαβάζονται από το ευρύ κοινό. Νομίζω ότι τα βιβλία μου διαβάζονται από ανθρώπους που ενδιαφέρονται να εξερευνήσουν τον εαυτό τους, να αυτοβελτιωθούν και να ωριμάσουν. Ανθρώπους που ακολουθούν το γνωμικό του Σωκράτη ότι «ζωή χωρίς προβληματισμό δεν αξίζει τον κόπο να τη ζει κανείς.» Γράφω μυθιστορήματα για ιδέες και ελπίζω ότι τα βιβλία μου παρακινούν κάποιον να σκεφθεί βαθύτερα σε σχέση με τον εαυτό του ενώ την ίδια στιγμή προσφέρουν μία συναρπαστική ιστορία.
Ημερομηνία άρθρου Απρίλιος 2005
Πηγή: Συνέντευξη στην Ελπίδα Πασαμιχάλη