Οι σκύλοι, οι καλύτεροι φίλοι του ανθρώπου, έχουν υπάρξει το κέντρο της προσοχής της επιστημονικής κοινότητας πολλάκις, μα κυρίως στο πώς μπορούν να ενισχύσουν την ευεξία μας. Σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρία για την Πρόληψη της Βίας κατά των Ζώων, 78 εκατομμύρια ιδιοκτήτες έχουν κατά μέσο όρο σκύλο στο σπίτι ή στην αυλή τους μόνο στις ΗΠΑ.
Δεν είναι ξεκάθαρο το πότε ακριβώς εξημερώθηκαν οι σκύλοι, αλλά μια πρόσφατη μελέτη υποστηρίζει ότι, τουλάχιστον στην Ευρώπη, οι σκύλοι εξημερώθηκαν πριν από 20.000 – 40.000 χρόνια πριν. Είναι πιθανό οι άνθρωποι και οι σκύλοι να μοιράζονται μια ιδιαίτερη σχέση φιλίας και αμοιβαίας στήριξης από τη Νεολιθική περίοδο – αλλά γιατί αυτή η σχέση έχει διαρκέσει τόσο πολύ;
Φυσικά, ως ξαδέλφια των λύκων, οι σκύλοι ιστορικά έχουν αποδειχθεί πολύτιμοι στη φύλαξη των σπιτικών μας, της φάρμας και των κοπαδιών μας. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας, οι άνθρωποι εκπαιδεύουν τους σκύλους για να τους βοηθήσουν στο κυνήγι. Ωστόσο, οι σκύλοι αποτελούν – και μάλλον πάντα αποτελούσαν – μια πραγματικά πολύτιμη συντροφιά, διάσημοι για την αφοσίωση και την συνεχή προθυμία τους να μας κρατούν χαρούμενους.
Πώς οι σκύλοι ωφελούν την υγεία μας
Πολλές έρευνες έχουν υποδείξει ότι οι σκύλοι ως κατοικίδια σχετίζονται με βελτιωμένη σωματική υγεία και αυτά τα ευρήματα επιμένουν εδώ και πολλές δεκαετίες. Μέχρι και πολύ πρόσφατα, έρευνα έδειξε ότι μειώνουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου στους ανθρώπους μέχρι και στο ένα τρίτο. Ερευνητές από το Harvard ισχυρίζονται μέσα από έρευνα ότι οι ιδιοκτήτες σκύλων έχουν χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρδιοπαθειών.
Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Είναι δύσκολο να είμαστε βέβαιοι για μια και συγκεκριμένη αιτιώδη σχέση ανάμεσα στο σκύλο και στην καλύτερη υγεία. Εντούτοις, μπορούμε να πούμε ότι τα οφέλη εμφανίζονται χάρη σε μια σειρά παραγόντων που σχετίζονται με προσαρμογές στον τρόπο ζωής που κάνουν οι ιδιοκτήτες, όταν αποφασίζουν να βάλουν στη ζωή τους έναν σκύλο.
Η πιο προφανής αλλαγή τρόπου ζωής είναι η σωματική δραστηριότητα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος: αν έχετε σκύλο, χρειάζεται να τον πηγαίνετε δύο φορές την ημέρα τη βόλτα του. Σύμφωνα με άρθρο του The Journal of Physical Activity and Health, οι ιδιοκτήτες σκύλων είναι πιο πιθανό να περπατούν για αναψυχή σε σύγκριση με όσους έχουν κατοικίδια γάτες ή δεν έχουν καθόλου.
Επιπροσθέτως, διάφορες πρόσφατες μελέτες – όπως αυτή από το Πανεπιστήμιο του Missouri και από τη Γλασκώβη – βρήκαν ότι οι ενήλικες άνω των 60 παρουσίαζαν καλύτερη υγεία χάρη στην «ενισχυμένη» άσκηση που έκαναν, βγάζοντας τους σκύλους τους βόλτα.
Οι σκύλοι μπορούν να ενδυναμώσουν την υγεία μας όχι μόνο όσο μεγαλώνουμε, αλλά και πολύ νωρίτερα: ακόμα και πριν γεννηθούμε. Συγκεκριμένη έρευνα υποστηρίζει ότι τα παιδιά που έρχονται σε επαφή με σκύλους ενώ ακόμα βρίσκονται στην κοιλιά της μητέρας τους είχαν μικρότερο κίνδυνο ανάπτυξης εκζέματος στην πρώιμη παιδική ηλικία, αλλά και μειωμένα συμπτώματα άσθματος λόγω της έκθεσής τους σε βακτήρια.
Οι σκύλοι μας κάνουν να νιώθουμε όμορφα
Το πιο άμεσο όφελος του να μοιραζόμαστε τη ζωή μας με έναν σκύλο είναι ότι μας δίνει άμεσα θετική ενέργεια. Είναι πραγματικά δύσκολο να μην φτιάξει η διάθεσή μας μετά από μια κουραστική μέρα, όταν μπαίνουμε σπίτι και βλέπουμε τον ενθουσιασμό του τετράποδου σκύλου μας. Αυτό, εξηγούν οι ερευνητές οφείλεται στην επίδραση μιας ορμόνης της «αγάπης», την ωκυτοκίνης. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών μάλιστα, οι σκύλοι έχουν αποτελέσει πολύτιμη βοήθεια στη θεραπεία, στην εκπαίδευση και στη φροντίδα.
Όταν αλληλεπιδράμε με τους σκύλους, τα επίπεδα ωκυτοκίνης εκτινάσσονται στα ύψη. Αυτή είναι η ορμόνη που τονώνει την ψυχική μας ευεξία. Οι ερευνητές θεωρούν ότι οι θεραπευτικοί σκύλοι μπορούν να βελτιώσουν την ψυχική ευεξία των παιδιών που βρίσκονται σε θεραπεία κατά του καρκίνου, όπως επίσης και άτομα που έχουν διαγνωστεί με μετατραυματικό στρες και βαριά κατάθλιψη.
Τι μπορεί να μας διδάξει η κλινική έρευνα για τους σκύλους
Η σκυλίσια συντροφιά μας θα μπορούσε επίσης να μας παρέχει στοιχεία και να ανοίξει νέες επιστημονικές διόδους όσον αφορά στην κλινική έρευνα που αφορά προβλήματα υγείας. Έρευνα του MNT αποκαλύπτει ότι οι σκύλοι μοιράζονται συγκεκριμένες παθήσεις του μεταβολισμού – όπως παχυσαρκία – με τους ανθρώπους. Γι’ αυτό, μαθαίνοντας περισσότερα για το εντερικό τους μικροβίωμα και για το πώς αυτό επηρεάζεται από τη διατροφή θα μπορούσε να μας βοηθήσει να καταλάβουμε πώς να αντιμετωπίσουμε τις δικές μας διατροφικές συνήθειες.
Όπως οι άνθρωποι, έτσι και οι σκύλοι αναπτύσσουν ορισμένες μορφές καρκίνου. Όπως κι εμείς, έτσι και οι σκύλοι μπορούν να εμφανίσουν όγκο στον εγκέφαλο με παρόμοια καταστροφική επίδραση, οπότε η αναζήτηση των γονιδίων προδιάθεσης στους τετράποδους φίλους μας μπορεί να βοηθήσει τόσο εκείνους, όσο και εμάς.
Οι σκύλοι εμφανίζουν επίσης ορισμένα χαρακτηριστικά άνοιας, όπως προβλήματα στις ικανότητες επίλυσης προβλημάτων. Οι ερευνητές εξηγούν ότι κατανοώντας πώς οι γνωστικές εργασίες επηρεάζουν τους σκύλους, μπορούμε να αποκτήσουμε τα εργαλεία για την επίλυση του αινίγματος της άνοιας και στην περίπτωση των ανθρώπων.