Ο Γιώργος το καλό παιδί, ο Γιώργος το κακό παιδί, η Ελένη η ξινή, η Ελένη η γλυκιά, ο Κώστας ο χοντρός, ο Κώστας ο ανορεκτικός, ο Γρηγόρης ο έξυπνος, ο Γρηγόρης ο χαζούλης, η Μαρία η σπάταλη, η Μαρία η τσιγκούνα και χιλιάδες ταμπέλες που μας φόρεσαν ή φορέσαμε και προσπαθήσαμε να εκπληρώσουμε την προφητεία τους.
Πριν καμιά δεκαετία πήρα χαρτί και μολύβι και αποφάσισα να καταγράψω τις ταμπέλες που μου ‘χαν βάλει απ’ τα παιδικά μου χρόνια μέχρι τότε αλλά κι αυτές που ‘χα βάλει εγώ η ίδια στον εαυτό μου. Αμέτρητες! Κάποιες μπορεί να τις θυμάμαι και να χαίρομαι, κάποιες να τις θυμάμαι και να νιώθω βάρος, γιατί παρ’ όλο που είχαν θετική χροιά μ’ έκαναν να αισθάνομαι ότι μπορεί να μην καταφέρω να τις εκπληρώσω και κάποιες μ’ είχαν κάνει πολλά βράδια να κοιμάμαι σε βρεγμένο μαξιλάρι και μ’ εγκλώβιζαν σε αδιέξοδα.
Από την άλλη αν σκεφτώ εγώ τις ταμπέλες που έβαζα σε άλλους, οι δικές μου ίσως ήταν ελάχιστες. Ούτε που καταλάβαινα τότε πόσο μπορεί να στιγματίσω έναν άνθρωπο, πόσο μπορεί να τον πληγώσω, πόσο μπορεί να λειτουργήσουν περιοριστικά. Όταν συνειδητοποίησα τι έκανα στους γύρω μου αλλά και στον ίδιο μου τον εαυτό υποσχέθηκα σε μένα ότι οι ταμπέλες θα είναι μόνο για σήμανση στον δρόμο και θα σταματήσουν να ‘χουν θέση στη ζωή μου. Καθημερινά μου το υπενθυμίζω.
Ζούμε σε μια κοινωνία που οι ταμπέλες είναι μια κακή συνήθεια στους περισσότερους. Λίγο-πολύ όλοι έχουμε ξεστομίσει ταμπέλες. Ίσως ακούγεται η εύκολη λύση για να μιλάμε στην παρέα μας, στην οικογένειά μας, στον κύκλο μας και με γρήγορο τρόπο να περάσουμε το μήνυμα.
Αναρωτιέμαι όμως πού βασίζεται αυτό το μήνυμα και ποιανού ανάγκη καλύπτει. Ξερό, μονοδιάστατο, με οδηγό την ανάγκη μας, συνήθως χωρίς δεύτερες σκέψεις για τις επιπτώσεις.
Κατηγοριοποιούμε ανθρώπους, ακόμα κι αν δεν τους ξέρουμε. Με μια ταμπέλα περιορίζουμε την ταυτότητα ενός ανθρώπου σε δευτερόλεπτα. Έντονη κριτική που συνήθως έχει να κάνει με τις δικές μας ανασφάλειες, με τις δικές μας προσδοκίες, με τη δική μας έλλειψη αυτοεκτίμησης.
Τι πιο εύκολο να μειώνουμε τον άλλον για να αισθανόμαστε εμείς πιο σημαντικοί, πιο αρεστοί. Ν’ ανεβάζουμε τον πήχη εκεί που εμείς έχουμε ανάγκη να δούμε τον άλλον. Ταμπέλες στις προσδοκίες, ταμπέλες στο διαφορετικό, ταμπέλες στις ανασφάλειές μας, αδιαφορώντας για το τι τραύματα μπορεί να προκαλέσουν. Σαν να γνωρίζουμε τα πάντα, ενώ μπορεί να μην ξέρουμε τίποτα. Ακόμα και να γνωρίζουμε, θα ξέρουμε αποσπασματικά και όχι όλη τη διαδρομή του καθενός. Ίσως λοιπόν μια λέξη που θα ξεστομίσουμε με άνεση να καθορίσει την πορεία.
Την επόμενη φορά λοιπόν που θα σου κολλήσουν μια ταμπέλα, αντί να χαρείς, να στεναχωρηθείς, να προβληματιστείς, θεώρησέ την συμπεριφορά της δεδομένης στιγμής στα μάτια του συνομιλητή σου. Σήμερα μπορεί να σε βλέπει ξινό, καλό, ευτραφή, όμορφο, δυνατό, φλύαρο και αύριο να ξυπνήσεις και να νιώσεις γλυκός, κακός, αδύνατος, άσχημος, αδύναμος, λιγομίλητος. Όσο για τις ταμπέλες που αβίαστα βάζεις εσύ σε σένα γράψε τες σε μια κόλλα χαρτί και σκέψου ποιος μπορεί να σε επηρεάζει και να πιστεύεις όλα αυτά για τον εαυτό σου!
Πηγή: Ελένη Τουρλούκη